Tellen in het Grieks
Savvas vertelde ons al eerder dat de Griekse taal een belangrijk erfgoed is. Het alfabet staat tevens aan de basis voor het tellen. De historie van het tellen is een complex begrip. Savvas legt het ons uit.
“Lang geleden werd er in Griekenland geteld zoals wij kennen van de Romeinen. Sinds de vierde eeuw voor Christus bestaat er een ander systeem, wat in de buurt komt van hoe het ook in Nederland gebruikt wordt. Veel talen die in de oudheid zijn ontstaan, zo ook de Griekse taal, gebruiken het decimaalstelsel, simpelweg omdat we 10 vingers hebben. Er worden bepaalde symbolen gebruikt voor de nummers 1 tot en met 9. Voor de tientallen 10 tot en met 90 worden weer andere symbolen gebruikt, en zo ook voor de honderdtallen 100 tot en met 900. Opvallend is dat er geen 0 bestaat in dit systeem, om de reden dat niets niet iets kon zijn. Pas jaren later werd het getal in gebruik genomen om met name in het geval van berekeningen, bijvoorbeeld in de handel, getallen te verduidelijken.
Nederlands Grieks Spreek uit als
0 Μηδεν Miedhén
1 Ενα Éna
2 ∆υο Dhíejo
3 Τρια Tríeja
4 Τεσσερα Téssera
5 Πεντε Pénde
6 Εϛι Éksie
7 Εφτα Eftá
8 Οχτο Ochtó
9 Εννεα Enjá
10 ∆εκα Dhéka
20 Εικσσι Íekosie
30 Τριαντα Triejánda
40 Σαραντα Saránda
50 Πενηντα Peníenda
60 Εϛηντα Eksíenda
70 Εβδομηντα Evdhomíenda
80 Ογτοντα Oghdhónda
90 Ενενηντα Eneníenda
100 Εκατο Ekató
1000 Χιλιες Chíeljes
Een stukje historie
In het Oudgrieks werden getallen aangeduid met letters, het was gebaseerd op het alfabet waar ik u al eerder over vertelde. Daar vermeldde ik dat ons moderne alfabet 24 letters heeft, waardoor we 3 symbolen tekort kwamen om de getallen zoals hierboven genoemd te maken. Om die reden werden de 3 letters die in de loop der tijd waren vervallen weer terug gehaald om symbool te staan voor de getallen 6 (digamma), 90 (qoppa) en 900 (sampi).
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Α Β Γ Δ Ε Ϛ Ζ Η Θ
α β γ δ ε ϛ ζ η θ
10 20 30 40 50 60 70 80 90
Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ϙ
ι κ λ μ ν ξ ο π ϙ
100 200 300 400 500 600 700 800 900
Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω ϡ
ρ σ τ υ φ χ ψ ω Ϡ
Om verwarring te voorkomen wordt in onze schrijftaal een enkelvoudig aanhalingsteken geplaatst achter het getal. De afzonderlijke symbolen worden bij elkaar opgeteld om het getal te vormen, bijvoorbeeld τληʹ is 338 en ωνβʹ is 852. U zult begrijpen dat er op deze manier op een bepaald moment geen getal meer mogelijk is en dat we niet verder kunnen tellen dan 999. Maar ook hier hebben we een oplossing voor; we tellen verder met dezelfde reeks als hierboven, maar nu zetten we er een komma voor het eerste symbool, dus ͵βιεʹ is dan 2015. Tienduizendtallen werden dan weer aangeduid met de letter Μ met daarboven het symbool voor het aantal keer tienduizend.
. δ
Zo wordt Μ geschreven voor het getal 40.000.”
Deel met vrienden of reisgenoten
Deel met vrienden of reisgenoten
