Het Kretenzer dieet
Westerse eetgewoonten zijn de bron van veel discussies op dit moment, met zorgen over toenemende obesitas in Europa, Amerika en andere westerse landen in de wereld. Er is onderzoek gedaan naar de eetgewoonten van zeven ontwikkelde landen. Hierbij werd een groep van 700 mannen van het eiland Kreta over een periode van 30 jaar nauwlettend gevolgd. De studie toonde aan dat de Kretenzer mannen in vergelijking tot andere landen die aan het onderzoek deelnamen, het laagste percentage sterfgevallen kende, die veroorzaakt werden door hart- en vaatziekten en verschillende vormen van kanker. Het vinden van de ideale voeding wordt steeds belangrijker voor de gezondheid.
Het Kretenzer dieet is van origine een mediterraan eetpatroon. Het is uniek en voedzaam met veel natuurlijke en traditionele lokale producten. Het eetgedrag is gebaseerd op de inname van veel fruit, groenten, bonen, peulvruchten en granen, honing en olijfolie als belangrijkste vet. Er wordt veel kruidenthee gedronken, dat een helende werking heeft. Het dieet heeft een matige consumptie van zuivelproducten, vis en gevogelte, wijn en rakí. Rood vlees wordt incidenteel gegeten. Wat zal verbazen is dat in het mediterrane dieet van Kreta bijna drie keer zo veel vet wordt gebruikt dan de gemiddelde Amerikaan tot zich neemt. De Kretenzer gebruikt alleen olijfolie in een aanzienlijke hoeveelheid, echter hierin wordt niet gebakken of gefrituurd.
Kreta heeft veel olijfbomen en men neemt aan dat de eigenschappen van de olie hiervan zorgen voor ziektepreventie en een goede gezondheid. Kretenzer olijfolie is rijk aan enkelvoudige onverzadigde vetzuren die bestand zijn tegen oxidatie, in tegenstelling tot andere oliën. Dit zou zorgen voor een natuurlijke afweer tegen verschillende kankersoorten. Kretenzers eten voornamelijk volkorenbrood. Vlees en vis wordt weinig gegeten en als ze het al een keer eten dan wordt het meestal gegrild in plaats van in olie gebakken of gefrituurd.
Kreta heeft een vruchtbare bodem en produceert het gehele jaar door vers fruit. Van november tot april zijn er sinaasappels, grapefruits, mandarijnen en citroenen. Van maart tot mei de mispels, of zoals de Grieken ze noemen moúsmoules, in juni abrikozen en watermeloenen. In augustus zijn er druiven en in september en oktober vijgen en granaatappels. In de hete zomermaanden zijn er op Kreta lokale zomervruchten verkrijgbaar, zoals perziken, nectarines, pruimen en appels. Alle soorten gedroogde en verse bonen met verse groenten (gekookt of rauw), chórta (een soort wilde spinazie) vormen het hoofdvoedsel voor een Kretenzer familie. De recepten zijn eenvoudig en worden op smaak gebracht met aromatische kruiden die veelal in het wild op Kreta groeien. Een goede maaltijd wordt overigens vaak begeleidt met een glas rode wijn, vaak van Griekse druiven gemaakt, terwijl men de rest van de dag veel water drinkt.