O Palios Neromylos – De oude watermolen

Net iets buiten Kyparissia en Kalo Nero ligt een bijzonder monument, een oude watermolen die door de huidige eigenaren met veel liefde werd gerestaureerd. Niet alleen wordt de molen tegenwoordig weer gebruikt om graan te malen, maar eveneens werd er een klein museum ingericht en zijn er een traditioneel kafenion en een winkel met lokale producten aanwezig. De schitterende, groene omgeving met op de achtergrond het geluid van stromend water maakt een bezoek aan deze molen tot een leuke onderbreking van zon, zee en strand.

Het behoud van cultureel erfgoed is voor de eigenaren van de oude watermolen, een levensfilosofie. Lang hoefden ze er dan ook niet over na te denken voordat ze in 2005 de uitdaging aangingen. Onder de indruk van de prachtige omgeving en de geschiedenis van de oude molen, gingen ze al snel over tot de aankoop. Naast de molen, werd ook het molenaarshuis en de omliggende grond met een groot aantal citrusbomen gekocht.

Met veel respect voor de bouwstijl en originele elementen werd vervolgens begonnen met de restauratie van de oude molen. Hierbij werd ook het oude mechanisme hersteld, met als resultaat dat de watermolen tegenwoordig weer functioneert en dagelijks wordt gebruikt om graan te malen.  

Geschiedenis

De watermolen maakte deel uit van een tiental molens in de nabije omgeving die alle al voor 1850 werkzaam waren. Hierbij werd gebruikt gemaakt van water dat afkomstig was uit het hoger gelegen dorp Vryses, wat zoveel als ‘bronnen’ betekent. Door de tijd werden de overige molens verlaten, maar O Palios Neromylos hield lang stand en bleef nog tot 1974 in gebruik. In dit jaar werd de laatste molenaar uitgekocht omdat het water hard nodig was om de stad Kyparissia van voldoende water te voorzien.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog deed de molen dienst als schuilplaats voor Griekse verzetsstrijders. Niet geheel toevallig, want het omliggende gebied was toen nog ontoegankelijk voor motorvoertuigen. Uit angst voor hinderlagen durfden de Duitse bezetters het daarom niet aan om het voor hen onbekende binnenland te voet in te trekken. De molen vormde daarmee een betrekkelijk veilige plek om samen te komen en plannen te smeden.

Bij de molen hoorde vroeger eveneens een taverne. Deze vormde een welkom rust- en ontmoetingspunt voor reizigers, die te voet of te paard op doorreis naar de omliggende dorpen waren. Door de tijd veranderde deze taverne in een kleine kruidenierswinkel die tevens dienst deed als kafenion. Ook nadat de molen buiten werking werd gesteld, hield de laatste molenaar de winkel en het kafenion nog tot aan zijn dood open.

Museum

In de oude watermolen hebben de eigenaren op eigen initiatief een klein museum ingericht. Hier worden diverse mechanismes en werktuigen tentoongesteld om de bezoeker een beeld te geven van de geschiedenis en de werking van de watermolen. Een kleine verzameling oude geschriften en gebruiksvoorwerpen complementeren de collectie van het museum.

Kafenion en winkel

Liefhebbers van lokale producten en lekkernijen kunnen bij de oude watermolen hun hart ophalen. Zowel in het traditionele kafenion, als buiten in de tuin worden onder andere koffie en zelfgemaakt gebak geserveerd. Het spreekt voor zich dat de fruitige lemonopita, lemon pie, gemaakt is met citroenen van eigen land!  

In de winkel bij de molen vindt u een grote keuze aan lokale producten, variërend van tsipouro, olijfolie en honing tot kruiden, zoetigheden en uiteraard meel van de molen!

Vergeet u na een bezoek aan de watermolen ook niet een wandeling in de groene omgeving te maken. Langs het riviertje in de buurt van de molen loopt een mooi pad dat door dichte vegetatie langs de andere oude watermolens leidt. En wanneer u de vele bronnen in de heuvels boven de molen tegenkomt, dan zult u direct begrijpen waar het dorp Kalo Nero zijn naam aan heeft te danken. Kalo Nero betekent letterlijk namelijk ‘goed water’.